PIRA BELEK( ALACA KÖPRÜNÜN) ESKİ GÖRÜNÜMÜ
TARİHİ PIRA BELEK (ALACA KÖPRÜ) ONARIMI TAMAMLANDI KÖPRÜ ORJİNAL YAPISINA UYGUN YAPILDI. ANCAK KÖPRÜNÜN GİRİŞLERİNDE KORKULUK OLMADIĞI İÇİN KÖPRÜ RİSK ALTINDADIR
KÖPRÜNÜN TARİHÇESİ:
Tarihi Pıra Belek( Alaca Köprüsü) Bazıd Miri Mir Mıhammed Pır Bela tarafından İshakpaşa Sarayının siyah taşlarını Örtülü taş ocaklarında getirilmesi için o zamanki sazlık içinde bulunan Sarısu deresi üzerinde 1673 yılında yapılmıştır.
Bu köprünün bulunduğu mıntıkadaki sazlık kamışlarından ünlü Kürt Filozofu Ehmedê Xanî divit kalem yapmış ve köprünün üstünde oturarak şiirde yazmıştır. Bu sazlıkla ilgili bir şiiri vardır.
Tarihi köprünün yanı başında cumhuriyet döneminde bir askeri karakol bulunmaktaydı. Ağrı Dağı başkaldırısı Kürt Liderlerinden Bıroyo Heski Telli(Biraim Ağa) ile İhsan Nuri Paşa zaman zaman Türk Askeri yetkilileriyle bu köprüde buluşur ve askeri karakolda görüşürlerdi. Hatta İhsan Nuri Paşa'nın eşi Yaşar Hanımı Türk Askeri Yetkilileri bu köprüde İhsan Nuri Paşa'ya teslim etmiştir.
TARİHİ KÖPRÜ İÇİN YAPILAN ÇALIŞMALAR
Uzun yıllardır gazetemiz ile Pıra Belek (Alaca Köprü)'nün üzerinde kurulu olduğu arazi sahipleri, Ahmet ve Nuri Öztürk kardeşlerin yoğun çabaları neticesinde ilçemizde her yıl yapılan geleneksel hale gelen sempozyumlar da köprünün yazgısına terk edildiği dile getirilmiştir.
Yapılan bu çabalar sonucunda, Prof.Dr. Oktay Belli hocanın başkanlığında yapılan sempozyumlar da işin ehlisi olan Van Mimarlar Odası Başkanı Şahabettin Öztürk'ün yapmış olduğu çalışmalar meyvesini vermiş olup; nihayet köprünün onarım ve gerekli restorasyon çalışmaları Erzurum Karayolları 12.Bölge Müdürlüğünce ihalesi yapılmış; ihale Erdoğan Gül Yapı İnşaat firmasında kalmıştır.
KÖPRÜNÜN MİMARI YAPISI
Köprünün yapısı geleneksel şarkı mimarı tarzda yapılmıştır. İshakpaşa Sarayının yapımında çalışan ustalar bu köprünün yapımında emek vermişlerdir. Çünkü İshakpaşa sarayını inşa eden ustaların turabı bu tarihi köprünün taşlarında bulunmaktadır. Köprü Örtülü'den getirtilen siyah taşlar ile Kotiz köyünden getirtilen beyaz taşlarla örülmüştür .Bu yüzden buraya Pıra Belek(Alaca köprü) denilmektedir.
TARİHİ KÖPRÜNÜN ONARIMI BAŞLIYOR
Gazetemizin Başyazarı Cevdet Baycan ile arazi sahipleri Turizmci Ahmet Öztürk ve sigortacı Nuri Öztürk köprü mahalline giderek, yüklenici firma yetkilisi Harita Mühendisi Muhsin Karaman'ı ziyaret ederek, çalışmalar hakkında bilgi alışverişinde bulundular.
Yıkılmaya yüz tutmuş olan köprünün geçmiş tarihçesi konusunda kendisine bilgi verilerek, yeniden inşası sırasında gerekli manevi desteği vereceklerini belirtmişlerdir.
350 yıl önce, İshakpaşa Sarayı ile birlikte Beyazid Miri Mir Mıhemmed Pır Bela tarafından Sarayın siyah taşlarının bulunduğu örtülü köyü taş ocağından getirilmesi için inşa edilen, köprünün yapımında kullanılan taşların getirilmiş olduğu taş ocaklarının yerleri de Muhlis Karamana tarif edilmiştir.
Bundan bir süre öce İshakpaşa sarayı ile Pra belek(Alaca köprü)'nün yapımında kullanılan taş ocakları Doğubayazıt eski Kaymakamı Nurettin Dayan'ın oluşturmuş olduğu bir heyet ile taş ocakları yerinde görülmüş, inceleme sonucunda, Doğubayazıt Kaymakamlığı ile Ağrı İl Özel İdare Genel Sekreteri Cesim Gökçe tarafından yolu kapalı Kotiz mezrası mevkiinde bulunan beyaz taşların bulunduğu ocak yolunun açılması için çalışmalar başlatılmıştır.
KÖPRÜ GİRİŞİNDE KORKULUK YOK
Proje gereği köprünün estetik dokusunun bozulmaması için köprünün girişlerinde korkuluk yapılmamıştır.
Bilindiği gibi köprü orjinalına uygun olarak yapıldığından dolayı inşa olgusunda Horasan harcı kullanılmıştır.
Bu harcın özelliği kaldıkça donuklaşmasıdır. Buda birkaç yılı alır.
Yapımcı firma köprünün gülyüzü tarafında dere kenarına taşla set yapmıştır. Ancak bazı kişiler bu taşları kırıp araca yükleyip götürürken köprünün Gülyüzü köyüne bakan giriş tarafında tahribat yaratmışlardır.
Köprü horasan harcı ile yapıldığı için risk altındadır.
KÖPRÜNÜN GÜLYÜZ TARAFINDAKİ GİRİŞTE MEYDANA GELEN TAHRİBAT GÖRÜNÜMÜ SAĞDA...
DOĞUBAYAZIT KAYMAKAMINA SESLENİŞ
Bu tarihi köprünün dışarıdan gelecek risklere karşı korunması için köprüye araç girişlerini engelemek amacıyla her iki giriş tarafına korkuluk yapılmasını halk sizden bekliyor
SONUÇ:
Bu köprünün yeniden eski haline dönüştürülmesinde emeği geçen herkese Halkın Sesi Gazetesi olarak şükranlarımızı bildiririz.C.B-Halkın Sesi haber
