Gazetemiz yine ses getirdi.
Tarihi Pıra Belek ve Pıra Hemo köprüleri restore edilecektir.
Doğubayazıt Halkın Sesi Gazetesinin sık sık dile getirdiği ve yazgısına terk edilen Pıra belek ile Ağrı transit yolundaki Sarısu üzerinde bulunan Pıra Hemo nihayet restorasyon yapılacaktır.
Her iki köprüde de inceleme yapan Van Mimarlar Oda Başkanı Mimar Doç.Dr.Şahbettin Öztürk köprünün memba ve mensap restitüsyonunu yaparak köprülerin yeniden restorasyon yapılmasına dikkat çekmiştir.
Gazetemizin sürekli yayın yapması ve Van Mimarlar Oda Başkanı Mimar Doç.Dr.Şahbettin Öztürk’ün gayretleri sonucu Van Kültür ve Tabiatı Koruma Müdürlüğünce geçen hafta bu köprülerde inceleme yapılmış olup restorasyonlarına başlanacaktır.
Haber Halkın Sesi
Pıra Belek(Alaca köprü)nün tarihçesi:
Doğubayazıt İran transit karayolunun 7. km. sinin kuzeyinde yaklaşık 1.200 metre uzaklıkta sazlık çayı (Sarı Su) üzerinde yer alan uzunluğu 34.00 metre, genişliği 4.33 metre, su kotundan yüksekliği 5.00 metre kot açıklığı 6.17 metre olan aynı seviyelerde iki köprüyü birbirine bağlayan ve Ağrı dağının eteğindeki Pıra Belek (Alaca Köprü) Beyazıt Miri Mir Muhammed Pır Bela tarafından yaptırılmıştır.
Mir Muhammed Pır Bela ünlü Kürt Filozofu Ehmedê Xanî'nin de hayır dualarıyla 1674 yılında İshak Paşa Sarayı'nın birinci bölüm temeli atılışından çok önce İshak Paşa Sarayı'nda kullanılan siyah taşları Ağrı Dağı'ndan getirmek için bu köprüyü inşa etmiştir. Köprünün inşası İshak Paşa Sarayı'nı yapan ustalar tarafından yapılmıştır. Zira İshak Paşa Sarayı'nı yapan ustaların İshak Paşa Sarayı'nda ki taşlar üzerindeki usta işaretleri bu köprüde de mevcuttur.
Ünlü düşünür Ehmedê Xanî zaman zaman köprüye gelip, köprünün yanındaki sazlıktaki kamışlardan kendisine okka kalem hazırladığını kendi eserlerinde belirtmiştir. Ayrıca Xani köprüde oturarak ,köprünün yanı başında bu sazlıktaki yaşamı da ele alarak bir yazı yazmıştır.
Köprünün yaklaşık 20 metre güneyinde 6.00x6.00 metre ölçülerinde kare planlı bir yapı kalıntısı mevcuttur. Bu kalıntı İshak Paşa Karakoludur.
Karakol köprünün güvenliğini sağlamak amacıyla Osmanlı devletinin son dönemlerinde inşa edilmiştir. Kürt Hamidiye alayları tarafından da kullanılmıştır. Cumhuriyetin kuruluş tarihi sonrası da bu Karakol önemini daha çok arttırmıştır. Ağrı Dağı baş kaldırışında devlet yetkilileriyle, Ağrı Dağı baş kardırışı liderlerinden Broyo Hesike Telli (Brayim Ağa), İhsan Nuri Paşa burada zaman zaman görüştükleri bilinmektedir.
Köprünün zaman içerisinde bakımsızlık nedeniyle köprünün memba, mansap cephesinin kesme taş kaplamalarının tabliyesi korkulukları ile memba kemer kesme taşları tümü sökülmüş günümüzde oldukça harap bir konumdadır. Köprünün tempan duvarları tabliyesi kaplaması ve korkulukların tümü yıkık bir vaziyettedir. Zaman zaman doğal nedenlerle köprüden kopan taşlar köprünün altında akan gür su nedeniyle sürüklenmiştir. Bu köprü Mehmet Emin Öztürk'ün arazisi içerisinde görülmektedir. Bir tarih ve doğa hayranı Nuri Öztürk ise suda sürüklenen taşları kıyıya çekerek yok olmasını önlemiştir.
Bu köprüde inceleme yapan Van Mimarlar Oda Başkanı Mimar Doç.Dr.Şahbettin Öztürk köprünün memba ve mensap restitüsyonunu yaparak köprünün yeniden restorasyon yapılmasına dikkat çekmiştir. C.B
