FİLOZOF EHMEDÊ XANÎ DİYOR Kİ;
.....Memo geldi ve seyretmeye başladı gülleri
Bir de seyretti rayhanları ve de sünbülleri
Ey gül dedi,her ne kadar narinsin sen de
Ama sen nerde,Zin'in yüzünün rengi nerde!
Ey sünbül,gerçi güzel kokun var senin
Ve reyhanın yüzü kararmış, senden utandığı için
Ama siz yarin zülfüne bemzemesiniz
Palavracısınız,saçmalıyorsunuz ikiniz
Ey bülbül,gerçi sen de aşk ehlisin
Ve muma benzeyen kırmızı gülün pervanesisin
Benim Zin'im daha güzeldir kırmızı gülünden senin
Benim bahtım da daha karadır talihinden senin...
YORUM:
Edebiyat'ta tasvir ve benzetmede bir başka yöntem de vardır ki,o da benzetmede mübalağa yapma yöntemidir.Bu yöntemde,benzetilenle kendisine benzetilen yer değiştirirler.Benzetmenin bu çeşidi edebiyatı daha da güzelleştirir ve edebiyatın bir çeşit süsü olur.
Xani,benzetmede mübalağa sanatını Mem û Zin eserinde kullanmıştır.
Xanî'nin Mem û Zin esrinin 39.bölümünde Memo'nun Zin'den habersiz olarak bahçeye gitmiş olduğunu ve oraya vardığında,güllerle sünbüllere ve reyhanlara seslenişte, Zin'in yüzünün rengini, güllerin renginden,zülüflerini de sünbül ve reyhanlardan daha üstün tutar.İşte bu birbenzetmede mübalağadır.
Kaynak:M.Emin Bozarslan-Mem û Zin
