1. Nüfusun Azalma Eğilimi:
- Prof. Dr. Murat Yılmaz, Ağrı'da yüksek doğurganlık hızına rağmen nüfusun azaldığını belirtiyor.
- 2000 yılında 530 bin olan nüfusun günümüzde 510 bine düştüğünü açıklıyor.
- Azalmanın temel nedeni olarak kırsal yerleşimlerden il merkezi ve diğer illere yapılan göçü vurguluyor.
2. Doğurganlık ve Nüfus İlişkisi:
- Ağrı'da toplam doğurganlık hızının Türkiye ortalamasının üzerinde olduğunu ifade ediyor.
- 1950-1980 arasında kırsal nüfusun azaldığı, ancak sonraki dönemde kırsal nüfusun mutlak olarak azalmaya başladığına dikkat çekiyor.
- 2007-2022 arasında kırsal nüfusun yüzde eksi 18 azaldığını belirtiyor.
3. İlçe Bazlı Değerlendirme:
- Araştırma, Hamur, Eleşkirt ve Diyadin ilçelerinde kırsal nüfusun üçte bir oranında azaldığını ortaya koyuyor.
- Patnos ilçesinin ise bu trende istisna olduğunu, kırsal nüfusun arttığını ifade ediyor.
4. Kentsel Göç ve Nüfus Dağılımı:
- Ağrı'da kentleşme oranının arttığını vurguluyor.
- İl merkezi ve ilçe merkezlerindeki nüfus artış hızının kırsal yerleşimlere göre daha yüksek olduğunu belirtiyor.
- Ağrı kentinde nüfusun 15 yılda yaklaşık dörtte bir oranında arttığına dikkat çekiyor.
5. Kırsal Göç ve Sanayi İlişkisi:
- Ağrı'dan diğer illere yapılan göçlerin genellikle sanayileşmiş bölgelere yoğunlaştığını belirtiyor.
- İstanbul, İzmir, Ankara, Bursa ve Kocaeli gibi illerin kırsal göçte öne çıktığına dikkat çekiyor.
- Bu illerdeki sanayileşmenin çekim gücünün göçleri tetiklediğini ifade ediyor.
6. Politika ve Çözüm Önerileri:
- Tarım ve hayvancılığı destekleme politikalarının gözden geçirilmesi gerektiğini vurguluyor.
- Kırsal altyapının iyileştirilmesi, eğitim ve sağlık hizmetlerinin artırılması gerektiğini belirtiyor.
- Kırsal yerleşimlerde yaşayanlara tarım toprağı sağlanması ve Avrupa Birliği'nde kullanılan destekleme modellerinin benimsenmesinin önemine vurgu yapıyor.
