XANÎ DİYOR Kİ,BEN KİMİM?...
İçip sarhoş oldum ve de çokça sallandım
Ben dört, dokuz, altı iken sırtımı yastığa yasladım
Her kim dönmüş, her ne kadar bakmış idim
Gece yürüyüş seyrinde kalbimin, dinimin kararını yetirmedim
Birdenbire göründü bir “ışık ki soğutulmuş
Tüm kâinat soyutlanarak ondan çoğalmış”
O ışık ki Züleyha Yusuf’ta gördü
Ferhat Şirin’de Mecnun Leyla’da gördü.
YORUM:
Bu iki kıta şiir “Neqaşê Ezel”(ezelin ressamı) yani Allah şiirinden alınmadır.
Birinci kıtada ben kimim? Ben bir insanım. Sadece yiyen içen, yürüyen, uyuyan, canlı yaratıkmıyım? Yolunu şaşırmayan, tüm bilinenlerin peşinde koşan, yorulup sırtını yastığa dayandığında kararını, inancımı belirttim.
“Ben antik Yunan Filozofu Aristo ve akılcı İslam âlimlerinin inancımda ki Âdem atamın oluşunu göz önünde tutarak dört maddeden (toprak,su ateş,hava) yaratılmışım.Ben dördüm.Benim sayı simgelerimde dört güneşin ifadesidir.Ben onun ışığındanım dersem şaşırmayın,bunu ikinci kıtada izah edeceğim “ dedi.
-Ben dokuzum. Dördüncü katın kralının etrafından dönen dokuz bağımlı uydusundan biri olan dünyada yaşıyorum. Ben o 9 bireyli ailedenim.
-Ben bu ailemle evrenin de parçasıyım. Yaradan tüm evreni altı günde yarattı. de yaratılış sürem altı gündür. Buna din kültürüm mührünü basmıştır. Nüfus kütüğüme sonsuz selam olsun.
İnsan, mekân ve zaman kriterlerine uyumu saygı ile anıyorum
Acaba dahi Bilge bir bilgi hazinesini mi buldu?Saygıyla anıyorum.Acaba böylesi tasarımı insanlar ne kadar zamandır bilim hazinelerinde saklı tutuyorlar?! Antik Yunan düşünürleri ve İslam coğrafyası il özdeğin su, hava, ateş, ışık v.s olduğunu bilip, söylemişlerdi. İlah’ın tezahürünü ışıkta görenleri peygamberler ve alimler not etmişlerdir. Ama Xanî’nin dediği bilgilere fakir bilgi hazinemde hiç rastlanmamıştır. Sonra birkaç yıldır İsviçre –fransa Cern tünelindeki tarihi evrenin yaratılış deneyi, insanlık tarihinde büyük aydınlamayı sağlayacaktır.
Deney- 271 derecede soğutulmuş protonların ışık hızında çarpıştırarak il evrem maddesini elde etmek. Deney, sonucuna uyaklaşan bilgilerle devam etmektedir.
Hz. Musa’dan yaklaşık 3000 yıl, Platon’dan 2000 yıl sonra Xanî ne diyor:
“Birdenbire soğutulmuş bir ışık göründü. Tüm evren ondan yaratıldı. Tüm yaratılan bu tezimde soyut idiler. Çünkü Yaradan’dan başka varlık yoktu. Bugün görülen umut tüm varlıkların geçmişi böyleydi. Bunun hikmeti Yüce Yaradan’ın aşkıdır. Onun aşkı olmasaydı parlayan ışıktan kâinat olmazdı. Bu aşkın ışığını Züleyha Yusuf’ta, Ferhat, Şirin’de, Mecnun Leyla’da görmeseydi nasıl âşık olurlardı?”
İslam âlimleri İlah’ın evrenin yaratılması hikmetinin, aşkı, bilimi, sanatı,adaleti;vasıflarına bağlıyorlar.Hz.Musa’nın ışığını İlahi ışık,Platon ve ve Xanî’nin ışıkları beşeridir.Xanî’nin ışığına “bilimsel beşerî ışık”da diyebiliriz.Işık soğutulduğuna göre maddedir.Madde ancak soğutulup ısıtılabilinir
Kaynak Xanî ve Memzalar-H.Mem
