FİLOZOF EHMEDÊ XANÎ DİYOR Kİ;
“....Pervaneyim,tenimi ateşe vermişim ben
Ve hem içten,hem de dıştan yanmışım ben
Sen bir Güneş’sin,gönül ise nilüfer
Sen mehtapsın,tenim de ketene benzer
Tenim çürüse ya da yırtılsa bile
Gönlüm gam denizin boğulsa bile
Hak ettiğim adalettir,zülüm değildir bu
Çünkü aşk ateşinin özelliğidir bu,
Bu çukur gerçi fazlasıyla derindir
Fakat adaletten de uzak değildir
Sofiyim ben ve ibadethanede oturuyorum
Ve içten,Zin’in yüzünün nurunu arıyorum...”
Xanî, Mem û Zin eserinin 44.bölümünde, Zindana atılan Mem(Halk)aşk ateşiyle adaleti aradığını;Zindanı bir ibadethaneye benzeterek kendisinin bir sofi gibi Zin’in(özgürlüğün)yüzünün ışığını aramasına vurgu yapmaktadır.
Sade bir anlatımla,Halk simgeli Memo Özgürlük simgeli Zin’in yüzündeki özgürlük ışığını arıyor.Halk olmadan özgürlük,Özgürlük olmadan halk olunmaz!...
